SamskritaVeethy - Easy to Learn Sanskrit Courses!

संस्कृतवीथी - सरलं संस्कृतपठनम् !

अजन्त-साधारण-शब्द-विभागः

List of Ajnatha Shabdhas with links to respective tables is given below.

पुल्लिङ्गशब्दाः	स्त्रीलिङ्गशब्दाः	नपुंसकलिङ्गशब्दाः
अकारान्तः 'राम'	आकारान्तः 'रमा'	अकारान्तः 'फल'
इकारान्तः 'हरि'	इकारान्तः 'मति'	इकारान्तः 'वारि'
इकारान्तः 'पति'	ईकारान्तः 'नदी'	इकारान्तः 'दधि'
इकारान्तः 'सखि'	ईकारान्तः 'श्री'	इकारान्तः 'शुचि'
उकारान्तः 'गुरु'	ईकारान्तः 'स्त्री'	उकारान्तः 'मधु'
ऋकारान्तः 'दातृ'	उकारान्तः 'धेनु'	उकारान्तः 'गुरु'
ऋकारान्तः 'पितृ'	ऊकारान्तः 'वधू'	उकारान्तः 'दातृ'
ऐकारान्तः 'रै'	ऊकारान्तः 'भू'
ओकारान्तः 'गो' शब्दः	ऋकारान्तः 'स्वसृ'
	ऋकारान्तः 'मातृ'

अजन्त-पुल्लिङ्ग-प्रकरणम्

अकारान्तः पुल्लिङ्गः 'राम' शब्दः
	एकवचनम्	द्विवचनम्	बहुवचनम्
प्रथमा	रामः	रामौ	रामाः
द्वीतिया	रामम्	रामौ	रामान्
तृतीया	रामेण*	रामाभ्याम्	रामैः
चतुर्थी	रामाय	रामाभ्याम्	रामेभ्यः
पञ्चमी	रामात्	रामाभ्याम्	रामेभ्यः
षष्ठी	रामस्य	रामयोः	रामाणाम्*
सप्तमी	रामे	रामयोः	रामेषु
सं.प्रथमा	हे राम	हे रामौ	हे रामाः

देव, ग्राम, शिव and otherअकारान्ताः पुल्लिङ्गशब्दाः have similar declentions.
* Letter 'न' will be generally changed to 'ण'when it comes after 'र्', 'ष्' or 'ॠ' as per Panini's Sutram "रषाभ्यां नो णः समानपदे".
The general forms for तृतीया एकवचनम् and षष्ठी बहुवचनम् are देेवेन,शिवेन etc.

इकारान्तः पुल्लिङ्गः 'हरि' शब्दः
	एकवचनम्	द्विवचनम्	बहुवचनम्
प्रथमा	हरिः	हरी	हरयः
द्वीतिया	हरिम्	हरी	हरीन्
तृतीया	हरिणा	हरिभ्याम्	हरिभिः
चतुर्थी	हरये	हरिभ्याम्	हरिभ्यः
पञ्चमी	हरेः	हरिभ्याम्	हरिभ्यः
षष्ठी	हरेः	हर्योः	हरीणाम्
सप्तमी	हरौ	हर्योः	हरिषु
सं.प्रथमा	हे हरे	हे हरी	हे हरीन्

कवि, विधि, श्रीपति and otherइकारान्तः पुल्लिङ्गशब्दाः have similar declentions.

इकारान्तः पुल्लिङ्गः 'पति' शब्दः
	एकवचनम्	द्विवचनम्	बहुवचनम्
प्रथमा	पतिः	पती	पतयः
द्वीतिया	पतिम्	पती	पतीन्
तृतीया	पत्या	पतिभयाम्	पतिभिः
चतुर्थी	पत्ये	पतिभ्याम्	पतिभ्यः
पञ्चमी	पत्युः	पतिभयाम्	पतिभ्यः
षष्ठी	पत्युः	पत्योः	पतीनाम्
सप्तमी	पत्यौ	पत्योः	पतिषु
सं.प्रथमा	हे पते	हे पती	हे पतयः

पति base form differs from हरि in declension. However compounds like श्रीपति, सीतापति,नृरपति decline as हरि does.

इकारान्तः पुल्लिङ्गः 'सखि' शब्दः
	एकवचनम्	द्विवचनम्	बहुवचनम्
प्रथमा	सखा	सखायौ	सखायः
द्वीतिया	सखायम्	सखायौ	सखीन्
तृतीया	सख्या	सखिभ्याम्	सखिभिः
चतुर्थी	सख्ये	सखिभ्याम्	सखिभ्यः
पञ्चमी	सख्युः	सखिभ्याम्	सखिभ्यः
षष्ठी	सख्युः	सख्योः	सखीनाम्
सप्तमी	सख्यौ	सख्योः	सखिषु
सं.प्रथमा	हे सखे	हे सखायौ	हे सखायः

Like पति, सखि base also declines differently from हरि.

उकारान्तः पुल्लिङ्गः 'गुरु' शब्दः
	एकवचनम्	द्विवचनम्	बहुवचनम्
प्रथमा	गुरुः	गुरू	गुरवः
द्वीतिया	गुरुम्	गुरू	गुरून्
तृतीया	गुरुणा	गुरुभ्याम्	गुरुभिः
चतुर्थी	गुरवे	गुरुभ्याम्	गुरुभ्यः
पञ्चमी	गुरुणः	गुरुभ्याम्	गुरुभ्यः
षष्ठी	गुरोः	गुर्वोः	गुरूणाम्
सप्तमी	गुरौ	गुर्वोः	गुरुषु
सं.प्रथमा	हे गुरो	हे गुरू	हे गुरवः

Base forms with similar declensions are शम्भु, विष्णु, भानु etc.

ऋकारान्तः पुल्लिङ्गः 'दातृ' शब्दः
	एकवचनम्	द्विवचनम्	बहुवचनम्
प्रथमा	दाता	दातारौ	दातारः
द्वीतिया	दातारम्	दातारौ	दातॄन्
तृतीया	दात्रा	दातृभ्याम्	दातृभिः
चतुर्थी	दात्रे	दातृभ्याम्	दातृभ्यः
पञ्चमी	दातुः	दातृभ्याम्	दातृभ्यः
षष्ठी	दातुः	दात्रोः	दातॄणाम्
सप्तमी	दातरि	दात्रोः	दातृषु
सं.प्रथमा	हे दातः	हे दातारौ	हे दातारः

Nouns formed by adding 'तृ प्रत्ययः' like कर्तृ, नेतृ, वक्तृdecline in a similar way.
Corresponding feminines are formed by adding स्त्रीप्रत्ययः 'ई' - दात्री, कर्त्री, वक्त्री
नप्तृ also falls in this group.

ऋकारान्तः पुल्लिङ्गः 'पितृ' शब्दः
	एकवचनम्	द्विवचनम्	बहुवचनम्
प्रथमा	पिता	पितरौ	पितरः
द्वीतिया	पितरम्	पितरौ	पितॄन्
तृतीया	पित्रा	पितृभ्याम्	पितृभिः
चतुर्थी	पित्रे	पितृभ्याम्	पितृभ्यः
पञ्चमी	पितुः	पितृभ्याम्	पितृभ्यः
षष्ठी	पितुः	पित्रोः	पितॄणाम्
सप्तमी	पितरि	पित्रोः	पितृषु
सं.प्रथमा	हे पिताः	हे पितरौ	हे पितरः

Base forms with similar declensions are भ्रातृ, जामातृ, देवृ, नृ etc.
नृ has two forms in षष्ठी बहुवचनम् -'नृणाम्', 'नॄणाम्'

ऐकारान्तः पुल्लिङ्गः 'रै' शब्दः
	एकवचनम्	द्विवचनम्	बहुवचनम्
प्रथमा	राः	रायौ	रायः
द्वीतिया	रायम्	रायौ	रायः
तृतीया	राया	राभ्याम्	राभिः
चतुर्थी	राये	राभ्याम्	राभ्यः
पञ्चमी	रायः	राभ्याम्	राभ्यः
षष्ठी	रायः	रायोः	रायाम्
सप्तमी	रायि	रायोः	रासु
सं.प्रथमा	हे राः	हे रायौ	हे रायः

'रै' Shabdha is also available in स्त्रीलिङ्गः. Feminine forms are similar to mascular forms given above.

ओकारान्तः पुल्लिङ्गः 'गो' शब्दः
	एकवचनम्	द्विवचनम्	बहुवचनम्
प्रथमा	गौः	गावौ	गावः
द्वीतिया	गाम्	गावौ	गाः
तृतीया	गवा	गोभ्याम्	गोभिः
चतुर्थी	गवे	गोभ्याम्	गोभ्यः
पञ्चमी	गोः	गोभ्याम्	गोभ्यः
षष्ठी	गोः	गवोः	गवाम्
सप्तमी	गवि	गवोः	गोषु
सं.प्रथमा	हे गौः	हे गावौ	हे गावः

'गो' Shabdha is also available in स्त्रीलिङ्गः. Feminine forms are similar to mascular forms given above.

अजन्त-स्त्रीलिङ्ग-प्रकरणम्

आकारान्तः स्त्रीलिङ्गः 'रमा' शब्दः
	एकवचनम्	द्विवचनम्	बहुवचनम्
प्रथमा	रमा	रमे	रमाः
द्वीतिया	रमाम्	रमे	रमाः
तृतीया	रमया	रमाभ्याम्	रमाभिः
चतुर्थी	रमायै	रमाभ्याम्	रमाभ्यः
पञ्चमी	रमायाः	रमाभ्याम्	रमाभ्यः
षष्ठी	रमायाः	रमयोः	रमाणाम्
सप्तमी	रमायाम्	रमयोः	रमासु
सं.प्रथमा	हे रमे	हे रमे	हे रमाः

माला, सीता, लज्जा and otherआकाराम्ताः स्त्रीलिङ्गशब्दाः have similar declentions.
'अम्बा', 'अक्का' and 'अल्ला' assumes the respectively forms 'हे अम्ब' , 'हे अक्क' and 'हे अल्ल' in सं.प्रथमा एकवचनम्.

इकारान्तः स्त्रीलिङ्गः 'मति' शब्दः
	एकवचनम्	द्विवचनम्	बहुवचनम्
प्रथमा	मतिः	मती	मतयः
द्वीतिया	मतिम्	मती	मतीः
तृतीया	मत्या	मतिभ्याम्	मतिभिः
चतुर्थी	मत्यै-मतये*	मतिभ्याम्	मतिभ्यः
पञ्चमी	मत्याः-मतेः	मतिभ्याम्	रमाभ्यः
षष्ठी	मत्याः-मतेः	मत्योः	मतिनाम्
सप्तमी	मत्याम्-मतौ	मत्योः	मतिषु
सं.प्रथमा	हे मते	हे मती	हे मतयः

श्रुति, रुचि and otherइकारान्ताः स्त्रीलिङ्गशब्दाः have similar declentions.
इकारान्ताः स्त्रीलिङ्गाः शब्दाः have two forms in एकवचनम् of चतुर्थी, पञ्चमी, and षष्ठी सप्तमी.

ईकारान्तः स्त्रीलिङ्गः 'नदी' शब्दः
	एकवचनम्	द्विवचनम्	बहुवचनम्
प्रथमा	नदी	नद्यौ	नद्यः
द्वीतिया	नदीम्	नद्यौ	नदीः
तृतीया	नद्या	नदीभ्याम्	नदीभिः
चतुर्थी	नद्यै	नदीभ्याम्	नदीभ्यः
पञ्चमी	नद्याः	नदिभ्याम्	नदीभ्यः
षष्ठी	नद्याः	नद्योः	नदीनाम्
सप्तमी	नद्याम्	नद्योः	नदीषु
सं.प्रथमा	हे नदि	हे नद्यौ	हे नद्यः

गौरी, वाणी, देवी and otherईकारान्ताः स्त्रीलिङ्गशब्दाः have similar declentions.
'लक्ष्मी', 'तरी' and 'तन्त्री' assumes forms with Visarga as 'लक्ष्मीः' , 'तरीः' and 'तन्त्रीः' in प्रथमा एकवचनम्.

ईकारान्तः स्त्रीलिङ्गः 'श्री' शब्दः
	एकवचनम्	द्विवचनम्	बहुवचनम्
प्रथमा	श्रीः	श्रियौ	श्रियः
द्वीतिया	श्रियम्	श्रियौ	श्रियः
तृतीया	श्रिया	श्रीभ्याम्	श्रीभिः
चतुर्थी	श्रियै-श्रिये	श्रीभ्याम्	श्रीभ्यः
पञ्चमी	श्रियै-श्रिये	श्रीभ्याम्	श्रीभ्यः
षष्ठी	श्रियाः-श्रियः	श्रियोः	श्रीणाम्,श्रियाम्
सप्तमी	श्रियाम्-श्रियि	श्रियोः	श्रीषु
सं.प्रथमा	हे श्रीः	हे श्रियौ	हे श्रियः

ह्री, धी, भी have similar declentions.

ईकारान्तः स्त्रीलिङ्गः 'स्त्री' शब्दः
	एकवचनम्	द्विवचनम्	बहुवचनम्
प्रथमा	स्त्री	स्त्रियौ	स्त्रियः
द्वीतिया	स्त्रियम् - स्त्रीम्	स्त्रियौ	स्त्रियः,स्त्रीः
तृतीया	स्त्रिया	स्त्रीभ्याम्	स्त्रीभिः
चतुर्थी	स्त्रियै	स्त्रीभ्याम्	स्त्रीभ्यः
पञ्चमी	स्त्रियाः	स्त्रीभ्याम्	स्त्रीभ्यः
षष्ठी	स्त्रियाः	स्त्रियोः	स्त्रीणाम्
सप्तमी	स्त्रियाम्	स्त्रिोः	स्त्रीषु
सं.प्रथमा	हे स्त्रि	हे स्त्रियौ	हे स्त्रियः

ह्री, धी, भी have similar declentions.

उकारान्तः स्त्रीलिङ्गः 'धेनु' शब्दः
	एकवचनम्	द्विवचनम्	बहुवचनम्
प्रथमा	धेनुः	धेनू	धेनवः
द्वीतिया	धेनुम्	धेनू	धेनूः
तृतीया	धेन्वा	धेनुभ्याम्	धेनूभिः
चतुर्थी	धेन्वै - धेनवे	धेनुभ्याम्	धेनुभ्यः
पञ्चमी	धेन्वाः - धेनोः	धेनुभ्याम्	धेनुभ्यः
षष्ठी	धेन्वाः - धेनोः	धेन्वोः	धेनुनाम्
सप्तमी	धेन्वाम् - धेनौ	धेन्वोः	धेनुषु
सं.प्रथमा	हे धेनो	हे धेनू	हे धेनवः

तनु, इषु, रज्जु, चञ्चु have similar declentions.

ऊकारान्तः स्त्रीलिङ्गः 'वधू' शब्दः
	एकवचनम्	द्विवचनम्	बहुवचनम्
प्रथमा	वधूः	वध्वौ	वध्वः
द्वीतिया	वधूम्	वध्वौ	वधूः
तृतीया	वध्वा	वधूभ्याम्	वधूभिः
चतुर्थी	वध्वे	वधूभ्याम्	वधूभ्यः
पञ्चमी	वध्वाः	वधूभ्याम्	वधूभ्यः
षष्ठी	वध्वाः	वध्वोः	वधूनाम्
सप्तमी	वध्वाम्	वध्वोः	वधूषु
सं.प्रथमा	हे वधु	हे वध्वौ	हे वध्वः

चमू, श्वश्रू have similar declentions.

ऊकारान्तः स्त्रीलिङ्गः 'भू' शब्दः
	एकवचनम्	द्विवचनम्	बहुवचनम्
प्रथमा	भूः	भुवौ	भुवः
द्वीतिया	भुवम्	भुवौ	भुवः
तृतीया	भुवा	भूभ्याम्	भूभिः
चतुर्थी	भुवै-भुवे	भूभ्याम्	भूभ्यः
पञ्चमी	भुवाः-भुवः	भूभ्याम्	भूभ्यः
षष्ठी	भुवाः-भुवः	भुवोः	भूनाम्-भुवाम्
सप्तमी	भूवाम्-भुवि	भुवोः	भूषु
सं.प्रथमा	हे भूः	हे भुवौ	हे भुवः

भ्रू, सुभ्रू have similar declentions.

ऋकारान्तः स्त्रीलिङ्गः 'स्वसृ' शब्दः
	एकवचनम्	द्विवचनम्	बहुवचनम्
प्रथमा	स्वसा	स्वासारौ	स्वसारः
द्वीतिया	स्वासरम्	स्वासरौ	स्वसॄः
तृतीया	स्वस्रा	स्वसृभ्याम्	स्वसृभिः
चतुर्थी	स्वस्रे	स्वसृभ्याम्	स्वसृभ्यः
पञ्चमी	स्वसुः	स्वसृभ्याम्	स्वसृभ्यः
षष्ठी	स्वसुः	स्वस्रोः	स्वसॄणाम्
सप्तमी	स्वसरि	स्वस्रोः	स्वसृषु
सं.प्रथमा	हे स्वसः	हे स्वासरौ	हे स्वसारः

ऋकारान्तः स्त्रीलिङ्गः 'मातृ' शब्दः
	एकवचनम्	द्विवचनम्	बहुवचनम्
प्रथमा	माता	मातरौ	मातरः
द्वीतिया	मातरम्	मातरौ	मातॄः
तृतीया	मात्रा	मातृभ्याम्	मातृभिः
चतुर्थी	मात्रे	मातृभ्याम्	मातृभ्यः
पञ्चमी	मातुः	मातृभ्याम्	मातृभ्यः
षष्ठी	मातुः	मात्रोः	मातॄणाम्
सप्तमी	मातरि	मात्रोः	मातृषु
सं.प्रथमा	हे मातः	हे मातरौ	हे मातरः

यातृ, दुहितृ, ननान्दृ have similar declentions.

अजन्त-नपुंसकलिङ्ग-प्रकरणम्

अकारान्तः नपुंसकलिङ्गः 'फल' शब्दः
	एकवचनम्	द्विवचनम्	बहुवचनम्
प्रथमा	फलम्	फले	फलानि
द्वीतिया	फलम्	फले	फलानि
सं.प्रथमा	हे फल	हे फले	हे फलानि

तृतीया, चतुर्थी, प़ञ्चमी, षष्ठी and सप्तमी शब्द-रूपाणि are similar to Masculine 'राम' शब्दः.
ज्ञान, वन, धन, नेत्रetc decline in a similar manner.

इकारान्तः नपुंसकलिङ्गः 'वारि' शब्दः
	एकवचनम्	द्विवचनम्	बहुवचनम्
प्रथमा	वारि	वारिणी	वारीणि
द्वीतिया	वारि	वारिणी	वारीणि
तृतिया	वारिणा	वारिभ्याम्	वारिभिः
चतुर्थी	वारिणे	वारिभ्याम्	वारिभ्यः
पञ्चमी	वारिणः	वारिभ्याम्	वारिभ्यः
षष्ठी	वारिणः	वारिणोः	वारीणाम्
सप्तमी	वारिणि	वारिणोः	वारिषु
सं.प्रथमा	हे वारे-हे वारि *	हे वारिणी	हे वारीणि

इकारान्ताः नपुंसकलिङ्गाः शब्दाः have two forms in संबोधन प्रथमा एकवचनम्

इकारान्तः नपुंसकलिङ्गः 'दधि' शब्दः
	एकवचनम्	द्विवचनम्	बहुवचनम्
प्रथमा	दधि	दधिनी	दधीनि
द्वीतिया	दधि	दधिनी	दधीनि
तृतिया	दध्ना	दधिभ्याम्	दधिभिः
चतुर्थी	दध्ने	दधिभ्याम्	दधिभ्यः
पञ्चमी	दध्नः	दधिभ्याम्	दधिभ्यः
षष्ठी	दध्नः	दध्नोः	दध्नाम्
सप्तमी	दध्नि-दधनि	दध्नोः	दधिषु
सं.प्रथमा	हे दधे-हे दधि	हे दधिनी	हे दधीनि

अस्थि, सक्ति and अक्षि decline in a similar manner.

इकारान्तः नपुंसकलिङ्गः 'शुचि' शब्दः
	एकवचनम्	द्विवचनम्	बहुवचनम्
प्रथमा	शुचि	शुचिनी	शुचीनि
द्वीतिया	शुचि	शुचिनी	शुचीनि
तृतिया	शुचिना	शुचिभ्याम्	शुचिभिः
चतुर्थी	शुचिने - शुचये	शुचिभ्याम्	शुचिभ्यः
पञ्चमी	शुचिनः - शुचेः	शुचिभ्याम्	शुचिभ्यः
षष्ठी	शुचिनः - शुचेः	शुचिनोः - शुच्योः	शुचीनाम्
सप्तमी	शुचिनि - शुचौ	शुचिनोः - शुच्य	शुचिषु
सं.प्रथमा	हे शुचे - हे शुचि	हे शुचिनी	हे शुचीनि

अनादि, सुरभि etc decline in a similar manner.
नपुंसकलिङ्गः adjectives ending in 'इ' have two चतुर्थी, पञ्चमी षष्टि and सप्तमी forms in एकवचनम् and also for षष्टी बहुवचनम्, one of them being इकारान्तः पुल्लिङ्गः रूपः.

उकारान्तः नपुंसकलिङ्गः 'मधु' शब्दः
	एकवचनम्	द्विवचनम्	बहुवचनम्
प्रथमा	मधु	मधुनी	मधूनि
द्वीतिया	मधु	मधुनी	मधूनि
तृतिया	मधुना	मधुभ्याम्	मधुभिः
चतुर्थी	मधुने	मधुभ्याम्	मधुभ्यः
पञ्चमी	मधुनः	मधुभ्याम्	मधुभ्यः
षष्ठी	मधुनः	मधुनोः	मधूनाम्
सप्तमी	मधुनि	मधुनोः	मधुषु
सं.प्रथमा	हे मधो - हे मधु	हे मधुनी	हे मधूनि

अम्बु, अश्रु, वस्तु, दारु etc decline in a similar manner.

उकारान्तः नपुंसकलिङ्गः 'गुरु' शब्दः
	एकवचनम्	द्विवचनम्	बहुवचनम्
प्रथमा	गुरु	गुरुणी	गुरूणि
द्वीतिया	गुरु	गुरुणी	गुरूणि
तृतिया	गुरुणा	गुरुभ्याम्	गुरुभिः
चतुर्थी	गुरुणे-गुरवे	गुरुभ्याम्	गुरुभ्यः
पञ्चमी	गुरुणः - गुरोः	गुरुभ्याम्	गुरुभ्यः
षष्ठी	गुरुणः - गुरोः	गुरुणोः - गुर्वोः	गुरूणाम्
सप्तमी	गुरुणि - गुरौ	गुरुणोः - गुर्वोः	गुरुषु
सं.प्रथमा	हे गुरो - हे गुरु	हे गुरुणी	हे गुरूणि

मृदु, पृथु, पटु, लगु etc decline in a similar manner.

ऋकारान्तः नपुंसकलिङ्गः 'दारृ' शब्दः
	एकवचनम्	द्विवचनम्	बहुवचनम्
प्रथमा	दातृ	दातृणी	दातॄणि
द्वीतिया	दातृ	दातृणी	दातॄणि
तृतिया	दातृणा - दात्रा	दातृभ्याम्	दातृभिः
चतुर्थी	दातृणे - दात्रे	दातृभ्याम्	दातृभ्यः
पञ्चमी	दातृणः - दातुः	दातृभ्याम्	दातृभ्यः
षष्ठी	दातृणः - दातुः	दातृणोः - दात्रोः	दातॄणाम्
सप्तमी	दातृणि - दातरि	दातृणोः - दात्रोः	दातृषु
सं.प्रथमा	हे दातः - हे दातृ	हे दातृणी	हे दातॄणि

कर्तृ, गन्तृ, वक्तृ etc decline in a similar manner.

To get updates on
संस्कृतवीथी...